ΙΘΑΚΗ
Σα βγείς στόν πηγαιμό γιά τήν Ιθάκη,
νά εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος,
γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις.
Τούς Λαιστρυγόνας καί τούς Κύκλωπας,
τόν θυμωμένο Ποσειδώνα μή φοβάσαι,
τέτοια στόν δρόμο σου ποτέ σου δέν θά βρείς,
άν μέν’ η σκέψις σου υψηλή, άν εκλεκτή
συγκίνησις τό πνεύμα καί τό σώμα σου αγγίζει.
Τούς Λαιστρυγόνας καί τούς Κύκλωπας,
τόν άγριο Ποσειδώνα δέν θά συναντήσεις,
άν δέν τούς κουβανείς μές στήν ψυχή σου,
άν η ψυχή σου δέν τούς στήνει εμπρός σου.
Να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος.
Πολλά τά καλοκαιρινά πρωϊά νά είναι
πού μέ τί ευχαρίστησι, μέ τί χαρά
θά μπαίνεις σέ λιμένες πρωτοειδωμένους
νά σταματήσεις σ’ εμπορεία Φοινικικά,
καί τές καλές πραγμάτειες ν’ αποκτήσεις
σεντέφια καί κοράλλια, κεχριμπάρια κ’ έβενους
καί ηδονικά μυρωδικά κάθε λογής
όσο μπορείς πιό άφθονα ηδονικά μυρωδικά
σέ πόλεις Αιγυπτιακές πολλές νά πάς
νά μάθεις καί νά μάθεις απ’ τούς σπουδασμένους.
Πάντα στόν νού σου νάχεις τήν Ιθάκη.
Τό φθάσιμον εκεί είν’ ο προορισμός σου.
Αλλά μή βιάζεις τό ταξείδι διόλου.
Καλλίτερα χρόνια πολλά νά διαρκέσει
καί γέρος πιά ν’ αράξεις στό νησί
πλούσιος μέ όσα κέρδισες στόν δρόμο,
μή προσδοκώντας πλούτη νά σέ δώσει η Ιθάκη.
Η Ιθάκη σ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξείδι.
Χωρίς αυτήν δέν θάβγαινες στόν δρόμο.
Άλλα δέν έχει νά σέ δώσει πιά.
Κι άν πτωχική τήν βρείς, η Ιθάκη δέν σέ γέλασε.
Έτσι σοφός πού έγινες, μέ τόση πείρα,
ήδη θά τό κατάλαβες η Ιθάκες τί σημαίνουν.
ITHAKA
When you start on your way to Ithaka,
pray that your journey will be long,
full of adventures, full of knowledge.
Do not fear The Lestrygonyans,
the Cyclopes, or the angry Poseidon,
you will never run into things like that,
if your thoughts are kept high, if a clear,
excitement moves your body and your spirit.
You will never meet the Lestrygonians
or the Cyclops or the angry Poseidon
unless you carry them in your soul,
unless your soul raises them up in front of you.
Pray that the way is long.
Let the summer mornings be many
when you will enter with such pleasure, such joy,
harbors you have never seen before;
may you stop at Phoenician markets,
to buy their fine merchandise,
mother-of-pearl and coral, amber and ebony,
and pleasurable perfumes of every kind,
as many as you can get;
and may you visit a lot of Egyptian cities,
to learn and go on learning from their scholars.
Always maintain Ithaka in your mind.
Arrival there is your destiny.
But don’t hurry the trip at all.
Let it last for many years;
and when you reach the island and you are old,
rich with all you have gained on the way,
do not expect any further riches from Ithaka.
Ithaca gave you the beautiful voyage.
Without her you would never have started your journey.
She has nothing else to give you.
And if you find Ithaca poor, Ithaka has not tricked you.
You have become such a wise person, with so much experience,
you have already understood what Ithakas mean.
ΜΑΡΤΙΑΙ ΕΙΔΟΙ
Τά μεγαλεία νά φοβάσαι, ώ ψυχή.
Καί τές φιλοδοξίες σου νά υπερνικήσεις
άν δέν μπορείς, μέ δισταγμό καί προφυλάξεις
νά τές ακολουθείς. Κι όσο εμπροστά προβαίνεις,
τόσο εξεταστική, προσεκτική νά είσαι.
Κι όταν θά φθάσεις στήν ακμή σου, Καίσαρ πιά
έτσι περιωνύμου ανθρώπου σχήμα όταν λάβεις,
τότε κυρίως πρόσεξε σάν βγείς στόν δρόμον έξω,
εξουσιαστής περίβλητος μέ συνοδεία
άν τύχει καί πλησιάσει από τόν όχλο
κανένας Αρτεμίδωρος, πού φέρνει γράμμα,
καί λέγει βιαστικά «Διάβασε αμέσως τούτα,
είναι μεγάλα πράγματα πού σ’ ενδιαφέρουν»,
μή λείψεις να σταθείς, μή λείψεις ν’ αναβάλλεις
κάθε ομιλίαν η δουλειά μή λείψεις τούς διαφόρους
πού σέ χαιρετούν καί προσκυνούν νά τούς παραμερίσεις
(τούς βλέπεις πιό αργά) άς περιμένει ακόμη
κ’ η Σύγκλητος αυτή, κ’ευθύς νά τά γνωρίσεις
τά σοβαρά γραφόμενα τού Αρτεμιδώρου.
THE IDES OF MARCH
Beware of grandeur, oh soul.
And if you can’t overcome your ambitions,
pursue them with hesitant precaution.
And the more you go forward, the more
inquiring and careful you must be.
And when you reach your zenith, as a Caesar at last;
when you take on the role of such a famous man,
then most of all be careful when you go out on the street,
like any famous master with your entourage,
if by chance some Artemidoros approaches
out of the crowd, bringing you a letter,
and says in a hurry “Read this at once,
these are serious matters that concern you,”
don’t fail to stop; don’t fail to postpone
every speech or task; don’t fail to turn away
the various people who greet you and bow to you
(you can see them later); let even the Senate wait,
for you must consider at once
the serious writings of Artemidoros.
~Κωνσταντίνος Καβάφης
~Constantine Cavafy-Translation by Manolis Aligizakis
Hellenic Canadian Literature 